Każdego dnia na polskich drogach dochodzi do niemal 90 wypadków. Oficjalne statystyki Policji wskazują, że w 2017 r. doszło do 32 760 wypadków drogowych, w wyniku, których śmierć poniosło 2831 osób. W rzeczywistości wypadków drogowych jest więcej niż wskazują wspomniane statystyki, gdyż nie zawsze o wypadku zawiadamiana jest Policja. Przestępstwo spowodowania wypadku drogowego reguluje art. 177 kodeksu karnego zgodnie, z którym:
-
Kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
-
Jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
-
Jeżeli pokrzywdzonym jest wyłącznie osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 1 następuje na jej wniosek.
Wypadek drogowy – czy zawsze jest przestępstwem?
Nie każdy wypadek uznany zostanie za przestępstwo. Elementem decydującym o zakwalifikowaniu wypadku jako przestępstwo jest jego skutek – w postaci odniesienia przez inną osobę obrażeń. Jest to zatem przestępstwo skutkowe. Aby mówić o przestępstwie z art. 177 k.k. – u innej osoby niż sprawca wypadku, muszą wystąpić obrażenia powodujące naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 7 dni. Jeśli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu sprawcy wypadku grozi odpowiednio wyższa sankcja karna (art. 177 § 2 k.k.). Wprowadzone przez ustawodawcę rozwiązanie jest racjonalne. Mając na względzie masowość kolizji drogowych, w których odniesione przez inne osoby obrażenia są stosunkowo niegroźne (poniżej dni 7), wystarczające wydaje się być karanie tych przypadków jako wykroczeń.
Wypadek drogowy – kto może być sprawcą wypadku?
Najczęściej słyszymy o sprawcach wypadków drogowych, którzy kierowali samochodami. Jednakże przestępstwo to może popełnić każdy uczestnik ruchu. Sprawcą wypadku drogowego może być zatem – rowerzysta, pieszy, a nawet kierujący zaprzęgiem konnym. Warunkiem uznania danej osoby za sprawcę wypadku drogowego jest naruszenie przez nią (chociażby nieumyślnie) zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym. Zasady te nie dotyczą jedynie ograniczeń prędkości i stosowania się do przepisów ruchu drogowego. Uczestnik ruchu, którym jest np. prowadzący pojazd musi mieć również na uwadze m. in. dostosowanie prędkości do: warunków atmosferycznych, widoczności, stanu nawierzchni, natężenia ruchu, tak aby móc skutecznie zareagować na nagłą sytuację.
Wypadek drogowy – odpowiedzialność karna
Mając na względzie zagrożenie karą z art. 177 § 1 k.k. tj. zagrożenie karą pozbawienia wolności do lat 3 – możliwe jest zastosowanie przez Sąd instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego określonego w art. 66 k.k. (jeśli zostaną spełnione określone w nim przesłanki). Inaczej kształtuje się sytuacja, kiedy w wyniku wypadku drogowego inna osoba poniosła ciężki uszczerbek na zdrowi lub śmierć (177 § 2 k.k.). Zagrożenie karą pozbawienia wolności jest wtedy od 6 miesięcy do 8 lat. Z pomocą może przyjść jednak rozwiązanie przewidziane przez ustawodawcę w art. 37a kodeksu karnego, zgodnie z którym: Jeżeli ustawa przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, można zamiast tej kary orzec grzywnę albo karę ograniczenia wolności, o której mowa w art. 34 § 1a pkt 1 lub 4 (tj. obowiązek wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne lub potrącenie od 10% do 25% wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd). Jeszcze surowsza odpowiedzialność przewidziana została w art. 178 k.k., kiedy sprawca wypadku w ruchu drogowym zbiegł z miejsca zdarzenia, był nietrzeźwy lub pozostawał pod wpływem środków odurzających – co omówione zostanie w oddzielnym wpisie.
Jesteś poszkodowanym w wypadku drogowym? Przeczytaj artykuł: