Zakaz prowadzenia pojazdów jest najczęściej stosowanym środkiem karnym. Jest to efekt wciąż dużej ilości kierowców prowadzących pojazdy w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających. Artykuł Zakaz prowadzenia pojazdów – czy zawsze musi być orzeczony na minimum 3 lata? spotkał się ze sporym odzewem. Otrzymałem kilkanaście maili z pytaniami dotyczącymi kwestii orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów za wykroczenie dot. prowadzenia pojazdów po użyciu alkoholu. Czy istnieje możliwość uniknięcia zakazu? Jak więc to wygląda w praktyce?
Wykroczenie prowadzenia pojazdu po użyciu alkoholu
Zgodnie z art. 87 § 1ustawy kodeks wykroczeń –
Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.
Zaś zgodnie z 87 § 3 k.w. – W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów.
W pierwszej kolejności należy odpowiedzieć na pytanie – jakie stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu lub krwi kwalifikuje się jako stan „po użyciu alkoholu”? Zgodnie z art. 46 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:
1) steżenia we krwi od 0,2% do 0,5% alkoholu albo
2) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.
Jeśli więc podczas badania alkomatem stwierdzona zostanie obecność alkoholu w wydychanym powietrzu na poziomie od 0,1 do 0,25 mg w 1 dm3 będziemy mówić jeszcze o wykroczeniu, a nie przestępstwie. Jednak zgodnie z obowiązującymi przepisami nie uchroni nas to przed utratą prawa jazdy – tj. orzeczeniem zakazu prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat (art. 29 § 1 k.w.)
Szansa na uniknięcie zakazu prowadzenia pojazdów.
W kodeksie wykroczeń przewidziano możliwość odstąpienia przez Sąd od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych za wykroczenie z art. 87 § 1k.w. Zgodnie z art. 39 § 1k.w.
W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie można – biorąc pod uwagę charakter i okoliczności czynu lub właściwości i warunki osobiste sprawcy – zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary albo odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego.
Jeśli więc przekonamy Sąd, że w danej sprawie występuje wypadek zasługujący na szczególne uwzględnienie mamy szanse na uniknięcie środka karnego. Co będzie brał pod uwagę Sąd?
- Okoliczności i charakter czynu – tj, m. in. stężenie alkoholu, czy przy drugim badaniu była tendencja wzrostowa czy malejąca, miejsce czynu i godzina jego popełnienia,
- Właściwości i warunki osobiste obwinionego – tj. sposób życia przed popełnieniem i zachowanie się po popełnieniu wykroczenia, dotychczasową karalność, z jakimi konsekwencjami wiązać się będzie dla obwinionego i jego rodziny zakaz prowadzenia pojazdów.
Należy mieć na uwadze, że odstąpienie od wymierzenia środka karnego jest sytuacją wyjątkową. Wniosek o skazanie obwinionego za zarzucany mu czyn bez przeprowadzenia rozprawy może być za jego zgodą zawarty we wniosku o ukaranie sporządzonym przez oskarżyciela publicznego. Już podczas przesłuchania w charakterze obwinionego można sygnalizować chęć skazania bez przeprowadzania rozprawy wskazując okoliczności przemawiające za odstąpieniem od wymierzenia środka karnego. Jeśli jednak oskarżyciel publiczny we wniosku o ukaranie nie zawarł wniosku o odstąpienie od wymierzenia środka karnego – obwiniony może sam po wezwaniu na rozprawę lub zawiadomieniu o jej terminie wystąpić z wnioskiem o skazanie w określony sposób – bez przeprowadzania rozprawy. Warto więc skupić się na odpowiednim uargumentowaniu wniosku, gdyż to w interesie obwinionego jest przekonanie Sądu, że zachodzi wypadek zasługujący na szczególne uwzględnienie i odstąpienie od wymierzenia środka karnego.
