Renta z tytułu zmniejszenia widoków poszkodowanego na przyszłość – art. 444 kodeksu cywilnego
Renta z tytułu zmniejszenia widoków poszkodowanego na przyszłość jest uregulowana w art. 444 kodeksu cywilnego obok:
- renty z tytułu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy;
- renty z tytułu zwiększenia się potrzeb poszkodowanego.
Renta z tytułu zmniejszenia się widoków powodzenia na przyszłość ma charakter świadczenia odszkodowawczego, zatem prowadzić ma do zrekompensowania szkody doznanej w skutek doznanych obrażeń.
Można wyobrazić sobie sytuację, w której poszkodowany nie utraci zdolności do wykonywania danej pracy, jednak uraz może poważnie ograniczyć możliwości rozwoju zawodowego i zmniejszyć szanse powodzenia.
Będzie tak gdy np. osoba wykonująca zawód aktora lub modelki dozna obrażeń skutkujących np. szpecącymi bliznami, zawodnik sportowy choćby częściowo utraci sprawność, czy też muzyk dozna częściowej utraty słuchu. Jest to oczywiście jedynie przykładowe wyliczenie, zaś każdy przypadek poszkodowanego należy rozpatrywać indywidualnie.
Jak wskazuje się orzecznictwie – pod pojęciem
„zmniejszenia widoków na przyszłość” rozumieć należy zmniejszenie lub pozbawienie szansy na uzyskanie w przyszłości określonych dochodów. Zmniejszenie widoków na przyszłość pokrywa się zatem z ograniczeniem zdolności do pracy zarobkowej. Może też chodzić o ograniczenie możliwości osiągnięcia korzystnej sytuacji majątkowej w wyniku działań innych niż praca zarobkowa, np. zmniejszenie lub ograniczenie szansy odniesienia sukcesów sportowych albo naukowych, szansy zawarcia małżeństwa, jednakże następstwa takie mogą być także podstawą żądania zadośćuczynienia (uchw. SN (7) z 17 czerwca 1963 r., III CO 38/62, OSNCP 1965, Nr 2, poz. 21).
Przesłanki uzyskania renty odszkodowawczej
Rozważając ubieganie się od rentę z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość należy ustalić
- czy doznane obrażenia powstały w związku z wypadkiem komunikacyjnym?
- czy uszkodzenie ma charakter trwały?
- czy na skutek uszkodzenia/urazu poszkodowany u poszkodowanego zmniejszyły się widoki powodzenia (w odniesieniu do stanu sprzed wypadku)?
W orzecznictwie i doktrynie podkreśla się również, że przyznanie renty z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość jest możliwe tylko, gdy szkoda, która stanowi podstawę do ustalenia renty już nastąpiła.
Praktyka pokazuje, że Ubezpieczyciele stosunkowo rzadko przyznają rentę z tytułu zmniejszenia się widoków powodzenia na przyszłość na etapie postępowania likwidacyjnego (przed zainicjowaniem sprawy sądowej). Warto jednak rozważyć zgłoszenie takiego roszczenia, gdyż skutki wypadku mogą mieć daleko idące konsekwencje dla Poszkodowanego i wiązać się z doznaniem realnego uszczerbku w sferze materialnej.