Nowelizacja kodeksu cywilnego, która weszła w życie 09 lipca 2018 r. zmieniła terminy przedawnienia roszczeń majątkowych. Obecnie obowiązujące przepisy wprowadziły korzystne rozwiązania dla konsumentów i z pewnością ukrócą proceder skupowania przez tzw. firmy windykacyjne przedawnionych długów i kierowania powództw przeciwko konsumentom.
Przedawnienie – czym jest – jak podnieść zarzut przedawnienia?
W pierwszej kolejności należy wskazać, że przedawnienie dotyczy roszczeń majątkowych. Należą do nich np. roszczenia z niezapłaconych faktur czy odszkodowania.
Sam upływ terminu przedawnienia nie oznacza tego, że roszczenie przestaje istnieć. Zmienia się natomiast szansa wierzyciela na jego skuteczne dochodzenie w postępowaniu sądowym. Dłużnik może podnieść zarzut przedawnienia w postępowaniu sądowym (ustnie do protokołu lub pisemnie).
Oczywiście na etapie przedsądowym można wskazywać wierzycielowi, iż roszczenie którego chce od nas dochodzić jest przedawnione, natomiast nie pozbawia go to możliwości skierowania przeciwko nam powództwa. Dzieje się tak ponieważ
Sąd bada zaistnienie przedawnienia – na zarzut dłużnika (chyba, że pozwanym jest konsument). Lipcowa zmiana przepisów nakazuje Sądom badanie czy dochodzone przez wierzyciela (powoda) roszczenia nie jest przedawnione – jeśli dłużnikiem (pozwanym) jest konsument.
Jest to bardzo istotna zmiana, gdyż w przeszłości konsumenci, którzy chcieli skorzystać z zarzutu przedawnienia musieli podnieść przed Sądem zarzut przedawnienia. Po lipcowej nowelizacji Sąd będzie badać tę kwestię z urzędu.
Terminy przedawnienia
Przepis art. 118 k.c. wskazuje zasadnicze terminy przedawnienia. Termin przedawnienia wynosi:
– sześć lat – ogólny termin przedawnienia – przed nowelizacją był to termin 10 letni
– trzy lata – dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Jednocześnie zmienił się sposób obliczania terminu przedawnienia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.
Kiedy następuje przerwanie biegu przedawnienia?
Zgodnie z treścią art. 123 k.c. bieg przedawnienia przerywa się:
1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;
2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;
3) przez wszczęcie mediacji.
Z powyższego przepisu wynika, że jeżeli będąc wierzycielem przed upływem terminu przedawnienia skierujemy sprawę do Sądu, bieg terminu przedawnienia zostanie przerwany. Nie musi to oznaczać tylko i wyłącznie skierowania powództwa. Częstą praktyką na przerwanie biegu przedawnienia jest skierowanie do Sadu wniosku o zawezwanie do próby ugodowej.
Rozwiązanie to może być korzystne dla osób, które nie chcą ponosić znacznych kosztów postępowania sądowego, a jednocześnie widzą możliwość zawarcia z dłużnikiem ugody przed Sądem. Z powyższych przesłanek warto również zwrócić uwagę na przerwanie biegu przedawnienia przez „uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje”. Na powyższe rozwiązanie powinni zwrócić uwagę przede wszystkim dłużnicy.
Częstą praktyką firm windykacyjnych wykupujących długi jest uzyskanie w „sprytny” sposób uznania roszczenia np. na piśmie. Dłużnicy nie zdają sobie często sprawy, że bieg terminu przedawnienia zostaje wtedy przerwany i biegnie na nowo.
Wydaje się, że zmiany w zakresie instytucji przedawnienia można ocenić pozytywnie. Ukrócone zostanie działanie firm windykacyjnych skupujących przedawnione roszczenia, co z pewnością leży w interesie konsumentów. Jednocześnie zahamuje to napływ spraw do Sądów, w których wierzyciele dochodzili od konsumentów przedawnionych roszczeń. Kwestia skrócenia terminów przedawnienia może wpłynąć na szybsze podejmowanie działań przez wierzycieli w celu odzyskiwania należności.
Adwokat Wojciech Janus z siedzibą w Koszalinie świadczy pomoc prawną w weryfikacji czy roszczenie jest przedawnione.
