Osoby skazane na karę ograniczenia wolności mogą ubiegać się o skrócenie jej wykonywania. Zgodnie z treścią art. 34 § 1 k.k. – kara ograniczenia wolności trwa najkrócej miesiąc, a najdłużej 2 lata. Ustawodawca przewidział możliwość zwolnienie od odbycia reszty kary, jeżeli spełnione zostaną następujące warunki wobec skazanego (art. 83 k.k.):
– odbył przynajmniej połowę orzeczonej kary
– podczas odbywania kary ograniczenia wolności przestrzegał porządku prawnego
– wykonał nałożone na niego obowiązki, orzeczone środki karne, środku kompensacyjne i przepadek
Skrócenie kary ograniczenia wolności – charakter fakultatywny instytucji
Przepis art. 83 k.k. stanowi, iż Sąd może zwolnić od reszty kary, uznając ją za wykonaną. Oznacza to, że mimo spełnienia powyższych kryteriów Sąd może również nie uwzględnić wniosku skazanego. Każdorazowo Sąd będzie więc badał kwestię zasadności zwolnienia od odbycia reszty kary ograniczenia wolności. Należy również podkreślić, że regulacja ta dotyczy jedynie kary ograniczenia wolności polegającej na świadczeniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne. Tym samym jeżeli orzeczona kara ograniczenia wolności polega na dokonywaniu potrąceń z wynagrodzenia za pracę, to nawet spełnienie przesłanek z art. 83 k.k. nie pozwoli Sądowi na jej skrócenie.
Skrócenie kary ograniczenia wolności – cel regulacji
Istota i cel kary ograniczenia wolności uregulowane zostały w art. 53 k.k.w. Zgodnie z powołanym przepisem:
-
Wykonanie kary ograniczenia wolności ma na celu wzbudzenie w skazanym woli kształtowania jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego.
-
Skazany ma obowiązek sumiennie wykonywać ciążące na nim obowiązki, a w miejscu pracy lub pobytu przestrzegać ustalonych zasad zachowania, porządku i dyscypliny.
Warto podkreślić, że regulacja skrócenia odbywania kary ograniczenia wolności ma za zadanie spełnić funkcję wychowawczą wobec skazanego. Zwolnienie z od odbycia reszty kary jest rodzajem nagrody za prawidłowo wykonywaną karę i postawę skazanego (Marek, Kodeks karny, 2006, s. 207). Oczywiście mowa tu o pracy wykonywanej w ramach odbywania kary ograniczenia wolności, a nie pracy zawodowej skazanego.
Skrócenie kary ograniczenia wolności – właściwość sądu i opłata
Wniosek o skrócenie wykonania kary ograniczenia wolności mogą złożyć: skazany, obrońca oraz kurator sądowy. W sprawie zwolnienia z odbycia reszty kary ograniczenia wolności orzeka sąd rejonowy właściwy według miejsca wykonywania kary ograniczenia wolności (art. 55 k.k.w.). Wniosek o zwolnienie z odbywania reszty kary ograniczenia wolności albo środka karnego podlega opłacie 45 zł (art. 15 ust. 1 pkt 4 Ustawy o opłatach w sprawach karnych).
