Orzeczony przez Sąd środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych za przestępstwa popełnione przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, jest często dla osób skazanych większą dolegliwością niż kara główna. Warto zatem pamiętać, że przy spełnieniu określonych przesłanek możliwe jest skierowanie do Sądu wniosku o uznanie środka karnego za wykonany lub uzyskanie pozwolenia Sądu na prowadzenie pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową.
Zakaz prowadzenia pojazdów – blokada alkoholowa
Wcześniejszą możliwość prowadzenia pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową przewiduje art. 182a kodeksu karnego wykonawczego zgodnie, z którym:
Jeżeli zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez okres co najmniej połowy orzeczonego wymiaru, a w przypadku zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego na podstawie art. 42 § 3 lub 4 Kodeksu karnego przez okres co najmniej 10 lat, sąd może orzec o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową, o której mowa w art. 2 pkt 84 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1260 i 1926 oraz z 2018 r. poz. 79, 106, 138 i 317), jeżeli postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w okresie wykonywania środka karnego uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Przepis art. 182 § 1 stosuje się odpowiednio.
Jak wynika z powyższego uregulowania skazany, który wykonał połowę orzeczonego wymiaru środka karnego może zwrócić się do Sądu z wnioskiem o orzeczenie de facto zmiany sposobu wykonywania środka karnego (chyba, że zakaz prowadzenia pojazdów został orzeczony na podstawie art. 43 § 3 lub § 4 k.k.).
Będzie to Sąd I instancji – tj. właściwy Sąd, który wydał wyrok w I instancji i orzekł środek karny. We wniosku należy wskazać okoliczności uzasadniające konieczność wcześniejszego powrotu do roli kierowcy. Najczęściej skazani wskazują możliwość awansu lub promesę zatrudnienia, jeśli tylko będą mogli prowadzić pojazdu mechaniczne. Sąd rozpatrujący wniosek będzie mieć na uwadze właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie skazanego w okresie wykonywania środka karnego.
Rolą wnioskującego jest więc wykazanie, że jego postawa po orzeczeniu środka karnego była nienaganna, a danie mu szansy na powrót do grona kierowców nie będzie zagrażało bezpieczeństwu w komunikacji. Jeśli Sąd przychyli się do złożonego wniosku – orzeczenie zostanie przesłane do odpowiedniego wydziału komunikacji. Po przejściu badań psychotechnicznych, kursu edukacyjnego oraz zdaniu egzaminu, można uzyskać prawo jazdy, na którym zaznaczone będzie, iż możemy kierować pojazdami wyposażonymi w blokadę alkoholową.
Następnie trzeba wyposażyć samochód w blokadę alkoholową (można ją kupić lub wynająć od firm oferujących tego typu usługi) i poddać wyposażony pojazd badaniu technicznemu. Wygląda to na żmudną drogę do powrotu „za kółko”, jednak biorąc pod uwagę potencjalne korzyści z możliwości legalnego kierowania pojazdem – jest o co walczyć.
Uznanie zakazu za wykonany
Na gruncie art. 84 kodeksu karnego istnieje również możliwość wnioskowania do Sądu o uznanie zakazu prowadzenia pojazdów za wykonany. Skazany musi wykazać, że przestrzegał porządku prawnego i zakaz ten był wykonywany przynajmniej przez rok.
Nie dotyczy to jednak przypadków, w których orzeczony zakaz związany był z popełnieniem przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, jeśli przestępstwo to zostało popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo – jeżeli sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art.: 173, 174 lub 177 kodeksu karnego.
Biorąc pod uwagę, że zakaz prowadzenia pojazdów najpowszechniej stosowany jest przy przestępstwie kierowania pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości należy, więc rozważyć skierowanie wniosku do Sądu o wydanie zezwolenia na kierowanie pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową. Odpowiednia argumentacja może pozwolić skazanemu na powrót do kierowania pojazdami już po odbyciu połowy orzeczonego środka. Warto więc poczynić starania aby orzeczony środek karny był możliwie najmniej dolegliwy w życiu codziennym. Wniosek jest wolny od opłat zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 czerwca 1973 o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. Nr 27, poz. 152)
